Ziołowa apteczka – czyli jakie zioła lecznicze powinny się w niej znaleźć?

Ziołolecznictwo to jedna z najstarszych dziedzin medycyny. Taką formę leczenia stosowano długo przed naszą erą, co zostało udokumentowane. Dziś terapia chorób odbywa się najczęściej przy pomocy środków farmakologicznych, jednak zioła nadal stanowią cenną pomoc w walce z przeróżnymi dolegliwościami, zwłaszcza w warunkach domowych. Co powinna zawierać ziołowa apteczka?  Z tego wpisu dowiesz się:
  • Jaka jest historia ziołolecznictwa.
  • Co warto umieścić w domowej ziołowej apteczce.
  • Jakie właściwości mają zioła.
  • Jakie są skutki uboczne stosowania ziół.
  • Czy każdy może stosować zioła?
Chcesz poznać więcej ciekawostek i informacji na temat naparów z ziół? Sprawdź kategorię: Herbata od a do z.

Pochodzenie ziołolecznictwa

Najstarsze udowodnione ślady ziołolecznictwa znajdują się w dokumentach historycznych Babilonii i Asyrii. Pochodzą one z okresu 2000 lat p.n.e. i zawierają zapiski o stosowaniu m.in. rumianku, szafranu i nagietka. Trzeba jednak podkreślić, że są to najstarsze ślady, które zostały przez człowieka udokumentowane. Nie mamy pewności, czy zioła lecznicze nie były stosowane długo przed starożytnością, a jest to bardzo prawdopodobne. Przed rozwinięciem cywilizacji rośliny były najłatwiej dostępnymi produktami, co pozwala nam wierzyć, że służyły nie tylko jako pożywienie, ale również jako leki do zwalczania przeróżnych dolegliwości u naszych przodków. Mimo że najstarsze zapiski dotyczą stosowania ziołolecznictwa w Babilonii i Asyrii, to w rozwinięciu i rozpowszechnieniu tej formy terapii największe znaczenie miał Egipt, który uznawany jest za kolebkę wiedzy medycznej. W Europie natomiast, za kraj, w którym narodziło się ziołolecznictwo uznaje się Grecję. Tam początkowo taka forma leczenia kojarzona była z kultem religijnym, jednak wraz z upływem czasu stała się świeckim aspektem. Obecnie leczenie chorób odbywa się zazwyczaj za pomocą syntetycznych środków farmakologicznych, jednak ziołolecznictwo wciąż jest popularne. Prawdopodobnie wynika to z faktu, że wszystko, co naturalne, uznawane jest za zdrowsze. Poza tym zioła wykazują mniej skutków ubocznych, są lepiej tolerowane przez ludzki organizm, a do tego mają wiele właściwości zdrowotnych. To dlatego wiele osób decyduje się na stworzenie własnej ziołowej apteczki, dostępnej w każdej chwili. Trzeba jednak pamiętać, że bez konsultacji z lekarzem nie powinno się wymieniać leków syntetycznych na zioła. Chodzi tutaj przede wszystkim o środki na nadciśnienie czy arytmię serca. Pochodzenie ziololecznictwa

Zioła, które powinny się znaleźć w apteczce

Przez tysiące lat ludzie badali wpływ ziół na ludzki organizm. Dzięki temu dziś mamy do dyspozycji naturalne środki na niemal każdą chorobę i dolegliwość. Herbata dla zdrowia stosowana jest w domach na całym świecie – zarówno profilaktycznie, jak i w trakcie leczenia choroby. W tabeli przedstawione zostały najważniejsze zioła, które warto umieścić w swojej domowej ziołowej apteczce.
Zioła na uspokojenie
  • melisa,
  • chmiel,
  • lawenda,
  • dziurawiec
Zioła przeciwzapalne
  • szałwia,
  • rumianek,
  • dziurawiec,
  • żywokost lekarski
Zioła na niestrawność
  • mięta,
  • rumianek,
  • koper włoski,
  • melisa
Zioła na przeziębienie
  • majeranek,
  • tymianek,
  • rozmaryn,
  • kwiat lipy,
  • kwiat maliny
Zioła przeciw chorobom cywilizacyjnym
  • zielona herbata,
  • czarna herbata,
  • szałwia lekarska,
  • mniszek lekarski

Właściwości ziół

Jak na ludzki organizm działają zioła? Właściwości są naprawdę szerokie. Pomagają one zwalczać niegroźne dolegliwości, które spotykają każdego z nas np. bóle głowy, katar, kaszel, bezsenność, bóle brzucha i nudności, ale zmniejszają też ryzyko wystąpienia poważnych chorób, a nawet wspierają ich leczenie. Bardzo często omawiana jest zależność pomiędzy herbatą a cukrzycą. Okazuje się, że napary z ziół (zwłaszcza czarna i zielona herbata) obniżają poziom glukozy we krwi, dlatego doskonale nadają się dla dabietyków. Oczywiście mowa tutaj o czystym naparze bez dodatku cukru. Oprócz tego regularne spożywanie czarnej lub zielonej herbaty zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby. Warto zatem w swojej ziołowej apteczce przechowywać nie tylko zioła typowo lecznicze, ale także zwykłe liście herbaty. Najlepsze zioła na ból głowy, czyli jedną z najpowszechniejszych dolegliwości współczesnego człowieka, to:
  • rozmaryn,
  • mięta pieprzowa,
  • melisa,
  • szałwia lekarska,
  • imbir,
  • kozłek lekarski.

Zioła na stany zapalne – wady i zalety stosowania

Jak zostało wspomniane wcześniej, ziołami wykazującymi właściwości przeciwzapalne są m.in.: szałwia, rumianek, dziurawiec i żywokost lekarski. Warto umieścić je w swojej prywatnej ziołowej apteczce, ponieważ stan zapalny może pojawić się niespodziewanie u każdego z nas – jest to naturalna reakcja obronna organizmu. Warto wspomnieć, że większość ziół można stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie np. na stany zapalne skóry. W tym drugim przypadku doskonale sprawdzą się: liść i korzeń prawoślazu, liść babki lancetowatej, liść podbiału. Zioła na stany zapalne: największe zalety
  • naturalne leczenie stanu zapalnego;
  • ulga w bólu i dyskomforcie;
  • możliwość pozbycia się problemu bez wizyty u lekarza;
  • uniknięcie niepożądanych skutków przyjmowania leków syntetycznych;
  • możliwość stosowania wewnętrznie i zewnętrznie.
Zioła na stany zapalne: największe wady Tak naprawdę stosowanie ziół na stany zapalne ma niewiele wad. Do minusów można zaliczyć to, że zioła są słabsze niż leki syntetyczne, dlatego leczenie może potrwać nieco dłużej. Oprócz tego trzeba pamiętać, że zioła wchodzą w interakcję z innymi lekami, a niestety w przypadku samodzielnego stosowania trudno to kontrolować. Inaczej wygląda to w przypadku środków farmakologicznych przepisywanych przez lekarza. Jeśli stosujesz leki syntetyczne i nie masz pewności, czy możesz łączyć je z ziołami, skonsultuj się z lekarzem. Stosowanie ziol

Możliwe skutki uboczne stosowania ziół

Mimo że to leki syntetyczne są silniejsze i w niektórych przypadkach bardziej niebezpieczne niż zioła, skutki uboczne w tym drugim przypadku również mogą się pojawić – zwłaszcza jeśli będą spożywane w nadmiernej ilości i łączone z innymi lekami, a także przyjmowane przez zbyt długi czas. Możliwe skutki uboczne w przypadku stosowania ziół to:
  • nudności i wymioty,
  • biegunka,
  • bóle brzucha,
  • uszkodzenie nerek i wątroby,
  • zapalenie skóry,
  • opuchlizna i obrzęki,
  • niedobór witamin z grupy B,
  • reakcje alergiczne.

Jakie zioła mogą pić kobiety w ciąży?

W Internecie znaleźć można mnóstwo informacji na temat picia herbaty w ciąży. Warto jednak uważać i dobrze przesiewać treści, ponieważ często zawierają one błędy. Teoretycznie napar z ziół może być stosowany przez kobiety w ciąży, jednak nie można przekraczać dozwolonych ilości na dobę. Do tego nie wszystkie zioła są odpowiednie dla przyszłych mam. Bezpieczne zioła dla kobiet w ciąży to m.in. melisa, pokrzywa i rumianek. Ograniczyć należy natomiast napary z ziół, które zawierają duże ilości substancji pobudzających (zielona herbata). Niektórzy lekarze rekomendują całkowite odstawienie czarnej herbaty na czas ciąży. Oprócz tego należy uważać na napar z kopru włoskiego, w okół którego wciąż krąży wiele nieścisłości. Takie napary uważane są za zdrowe dla kobiet w ciąży, a także dla noworodków, jednak badania sugerują, że mogą one negatywnie wpływać na organizm dziecka. Dlatego przyszłe mamy powinny raczej unikać herbaty koperkowej. W czasie ciąży warto spożywać zioła na laktację, ponieważ jeszcze przed porodem zaczyna się proces produkcji mleka. Zioła wspomagające pracę gruczołów mlekowych to: kminek zwyczajny, pokrzywa, rumianek i melisa.

FAQ

Jakie zioła warto mieć w domu?

W domowej ziołowej apteczce warto przechowywać przede wszystkim zioła na podstawowe dolegliwości, które mogą spotkać każdego człowieka. Mowa tutaj o bólach głowy, przeziębieniu, dolegliwości ze strony układu pokarmowego oraz bezsenności.

Czy każdy może stosować ziołolecznictwo?

Niektóre zioła nie mają przeciwwskazań, dlatego może je stosować każdy. Jednak są też i takie, które pewnym osobom mogą zaszkodzić. Głównym przeciwskazaniem jest uczulenie na zioło. Oprócz tego kobiety w ciąży i dzieci powinni ograniczyć spożywanie herbat zawierających duże ilości teiny. Osoby spożywające leki uspokajające powinny natomiast unikać ziół wykazujących takie same właściwości.