Damiana (Turnera diffusa) to roślina niezbyt znana w Polsce, lecz stosowana od dawna w Ameryce Łacińskiej jako
afrodyzjak i środek tonizujący układ nerwowy. Jej
nazwa pochodzi od średniowiecznego aptekarza św. Damiana. Rośnie w
Ameryce Południowej, Środkowej, na Karaibach i w południowej części Ameryki Północnej.
Damiana to krzew o wysokości od 1 do 2 metrów. Ma oliwkowo-zielone podłużne liście o lancetowatym kształcie i ząbkowanych brzegach. Kwitnie od wczesnego do późnego lata, jego kwiaty są niewielkie o intensywnie żółtej barwie. Rodzi owoce o smaku podobnym do fig. Cały krzew ma silny zapach podobny do rumianku.
Damiana zioło
Damiana była
stosowana jako zioło już przez starożytnych Azteków i Majów. Uważali, że wzmacnia popęd seksualny i intensyfikuje odczuwanie przyjemności oraz wpływa na poprawę samopoczucia. Co ciekawe, zioło to nie tylko stosowane było w formie naparu, ale palone – podobnie jak tytoń. Do dziś
w Meksyku wytwarza się nalewkę z liści Damiany zmieszaną z tequillą – stosowana jest w tej postaci jako środek psychoaktywny, działający na układ nerwowy euforyzująco.
Współcześnie
Damiana szczególnym wzięciem cieszy się wśród ludzi pracujących umysłowo. A to z racji tego, że
herbatka z Damiany obniża napięcie nerwowe, uspokaja, wzmacnia koncentrację i poprawia samopoczucie.
Zioła Damiana warto stosować gdy:
- Mamy obniżony popęd seksualny.
- Przy słabej koncentracji.
- W stresie i podwyższonym napięciu nerwowym.
- Przy obniżonym samopoczuciu.
- Po wyczerpującej pracy fizycznej i umysłowej.
- Przy przemęczeniu.
- Mamy skłonności do zakażeń pęcherza i dróg moczowych.
Damianą powinny zainteresować się również kobiety, które mają
bolesne miesiączki i/lub odchudzają się. Zioło to pobudza
metabolizm i łagodzi menstruację. Dobrze wpływa na równowagę hormonalną.
Ziele Damiana
Damiana jest trudna w uprawie, wymaga specjalnych warunków do kiełkowania (temp. ok 25 st. C i duża wilgotność). Poza tym nie jest łatwo trafić na dobre nasiona. Swego czasu w USA pojawiały się nasiona „fałszywej Damiany” (Turnera ulmifolia) – chwastu rosnącego przy drogach, bardzo podobnego do oryginalnej Damiany, lecz niemającej właściwych jej zalet.
Jeżeli mamy pewne
nasiona, możemy je zasiać już w lutym – dość długo kiełkują (nawet powyżej miesiąca). Siejemy płytko, na głębokość 1-2 mm. Doniczkę najlepiej ustawić na parapecie okna skierowanego na południe, glebę utrzymywać w wilgotności. Toleruje temperaturę do 5 st. C, najlepiej jednak czuje się w temperaturze 15 – 25 stopni. Od połowy maja Damianę można wystawiać na zewnątrz, pamiętając, że stanowisko powinno być słoneczne a gleba wilgotna.
Roślina zimuje w domu (nie przetrzyma temperatury poniżej 0 st. C) lecz nie lubi suchego powietrza. Dlatego warto zrobić jej mini szklarnię.
Liść Damiana
W sklepach zielarskich
Damianę można kupić w formie proszku lub rozdrobnionych liści, przypominających herbatę lub tytoń. Najpopularniejszy sposobem serwowania ziela jest napar – dwa do czterech gramów suszu zaparzamy w 250 ml wody. W celach terapeutycznych stosujemy od 3 do 4 szklanek dziennie.
Napar ma intensywny i gorzki smak – doskonale smakuje posłodzony miodem.
Z Damiany wytwarza się również nalewki, wywary lub pali np. w fajce – około 1-2 gramy suszu. Jako ciekawostkę warto tu napisać, że ziele Damiany stosowane jest często w aromatycznych papierosach i wszelkiego typu mieszankach określanych wspólnym mianem “love joint’s”. W Polsce chyba jeszcze nieznanych, ale dość popularnych na zachodzie Europy.
„Herbata” Damiana
Przepis na napar z Damiany
1-2 łyżki stołowe zioła zalewamy wodą o temperaturze 95-95 st. C., przykrywamy i odstawiamy do naciągnięcia na 10 minut. Napar odcedzamy i pijemy letni. Stosujemy w trakcie lub po posiłku. Aby wzmocnić libido napar pijemy 2 – 3 godziny przed położeniem się do łóżka.
Wywar z ziela Damiany
Gotujemy 0,5 litra wody, dodajemy 2-3 łyżki stołowe ziela. Kontynuujemy gotowanie przez 10 minut na małym ogniu. Przykrywamy i odstawiamy do naciągnięcia na 10 minut. Odcedzaamy i studzimy, pijemy letnie – nie na czczo.
Nalewka z zioła Damiana
Potrzebujemy 30g ziela Damiany i 0,5l alkoholu 40 proc. Składniki mieszamy i odstawiamy na 5 dni. Następnie liście odcedzamy i moczymy je w 125 ml przegotowanej wody przez kolejne 5 dni. Płyn odcedzamy i filtrujemy np. przez filtr do kawy, podgrzewamy do temperatury tuż przed wrzeniem i mieszamy z połową filiżanki miodu. Oba płyny (ekstrakt wodny i alkoholowy) wlewamy do butelki i odstawiamy na miesiąc. Nalewka przez ten czas wyklaruje się – na dnie wytrąci się naturalny osad. Ostrożnie płyn przelewamy do czystej butelki.
Liście Damiana – przeciwwskazania
Nie należy przekraczać trzech szklanek dziennie naparu. Należy robić przerwy w jego piciu – Damiana obciąża wątrobę i należy dać jej czas na regenerację. Preparatów z Damianą nie powinny pić kobiety w ciąży – mogą wywołać poronienie. Nie podawać małym dzieciom. Nalewki z Damiany nie są wskazane przy chorobach psychicznych, chorobie Alzheimera i chorobie Parkinsona.
Zioło Damiana może obniżać poziom cukru we krwi, dlatego osoby chore na cukrzycę koniecznie powinny stosować ją z należytą ostrożnością po konsultacji z lekarzem. Nie należy stosować zioła Damiany podczas przyjmowania leków zawierających progesteron.
