Czarny bez (łac. Sambucus nigra) zwany dzikim lub lekarskim znany jest z właściwości leczniczych. Z rośliny pozyskuje się dwa rodzaj surowców zielarskich: na wiosnę zbieramy kwiat czarnego bzu do suszenia lub na syrop, a pod koniec wakacji dojrzałe owoce na sok. Owoce można suszyć i zimą robić z nich herbatki. Najcenniejsze związki zawierają kwiaty i owoce, które znajdują zastosowanie przy zwalczaniu różnych dolegliwości oraz w kosmetyce. Najpopularniejszą formą spożywania tej rośliny jest sok. Jak go zrobić?
W przeszłości czarny bez stosowano w medycynie ludowej do celów leczniczych. Wykorzystywano prawie wszystkie części rośliny włącznie z korą i korzeniami. Obecnie szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie znajdują kwiaty, które są źródłem flawonoidów, kwasów fenolowych, organicznych, steroli i soli mineralnych, a także owoce czarnego bzu, gdzie znajdują się glikozydy, pektyny, rutyny, kwasy organiczne oraz witaminy A, B i C.
Witaminy z grupy B mają duży wpływ na układ nerwowy i wytwarzanie czerwonych krwinek. Pomocne są do wykorzystywania energii z pożywienia, pomagają utrzymać skórę i błony śluzowe w dobrym zdrowiu. Z kolei witamina C wzmacnia odporność i obniża ryzyko przeziębień oraz infekcji wirusowych.
Czarny bez właściwości
Białokremowe kwiaty dojrzewają wiosną, a są zbierane od maja do lipca przy ładnej pogodzie, najlepiej rano zaraz po rosie. Czarne owoce, od których koloru czarny bez wziął swoją nazwę, najlepiej zbierać jesienią. Obie części dzikiego bzu można w prosty sposób przetworzyć, a następnie spożywać dla zdrowia i urody. Czarny bez działa moczopędnie, napotnie, przeciwgorączkowo, rozkurczowo, antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie. Ich właściwościom przeczyszczające i regulujące trawienie ułatwiają odchudzanie. Przetwory z czarnego bzu są pomocne w codziennej pielęgnacji skóry.
Czarny bez można włączyć do swojej diety nie tylko w postaci soku z owoców. Przygotowuje się z nich nawet wino. Z kwiatów czarnego bzu sporządza się syropy, nalewki, napary, wina, ocet, oleje czy herbatę. Sok z czarnego bzu można spożywać sam albo rozcieńczony z dodatkiem wody lub innego soku, a także jako znakomite uzupełnienie
herbaty. Osobom z problemami skórnymi zaleca się przemywanie drażliwych miejsc wacikiem nasączonym sokiem.
Sok z czarnego bzu przepis
Jak zrobić sok z czarnego bzu? Preparaty z czarnego bzu są dostępne w aptekach lub sklepach zielarskich. Najpopularniejszym z nich jest sok z dojrzałych owoców. Zabronione jest spożywanie owoców surowych, gdyż mają właściwości trujące. Przed konsumpcją owoców należy poddać je obróbce termicznej. Nie należy także spożywać ich nadmiernie, bo mogą wywołać problemy żołądkowe.
Aby w prosty sposób przygotować sok z czarnego bzu w warunkach domowych, wybierz dojrzałe owoce i umyj je, wsyp do garnka i zalej wodą z dodatkiem cukru lub miodu. Słodki dodatek złagodzi cierpki smak soku. Następnie gotuj całość około dwóch godzin na wolnym ogniu aż do rozgotowania owoców i powstania gęstego soku. Można dodać cytrynę. Odcedź owoce, a pozostały z nich sok gotuj kolejną godzinę. Tak przygotowany roztwór rozlej do słoików lub szklanych butelek. Odwróć dnem do góry i dokonaj pasteryzacji, a będziesz mieć zapas na całą zimę.
Kwiat czarnego bzu
Kwiaty czarnego bzu osiągają wielkość talerzy deserowych. Zawierają wiele substancji odżywczych, ale też wyjątkowo ładnie pachną. Przygotowuje się z nich baldachy smażone w cieście, które są prawdziwym przysmakiem. Kwiaty podobnie jak owoce, należy przerabiać zaraz po zerwaniu z krzaka. Do suszenia ich nie myjemy. Baldachy powinny być w pełni rozwinięte, bez mszyc i zanieczyszczeń. Ścina się je nożycami ogrodowymi lub ostrym nożem. Nie należy ścinać wszystkich baldachów z jednego krzaka, aby nie zakłócić naturalnego wzrostu i rozwoju rośliny.
Jeśli chcesz przechować kwiaty czarnego bzu, po ścięciu kwiatostanów zwiąż je w bukiety i susz powieszone pod sufitem w ciepłym, przewiewnym miejscu. Do suszenia możesz je również rozłożyć na bawełnianych chustach lub w piekarniku w temperaturze do 40 st. C przy otwartych drzwiczkach. Kwiat czarnego bzu można także mrozić.
Sok z kwiatów czarnego bzu przepis babci
Sok z kwiatów czarnego bzu jest pyszny i orzeźwiający, poza tym wzmacnia odporność i poprawia samopoczucie. Przepis babci na sok jest bardzo prosty i nie wymaga specjalnych umiejętności kulinarnych. Aby przygotować sok, potrzeba ok. 25 sztuk kwiatów czarnego bzu, 1,5 litra wody, sok z dwóch cytryn oraz ok. 1 kg cukru. Na wstępie w rondlu gotujemy wodę z cukrem, mieszamy aż cukier całkowicie się rozpuści. Następnie do syropu cukrowego dodajemy dokładnie umyte kwiaty czarnego bzu oraz sok z cytryn. Całość mieszamy i gotujemy na małym ogniu. Po około 20-30 minutach odstawiamy z ognia i studzimy, przecedzamy przez sitko, aby pozbyć się kwiatów.
Gotowy sok należy przelać do butelek lub słoików i przechowywać w lodówce. Można spożywać w ciągu 2-3 dni od przygotowania lub zamrozić w mniejszych porcjach. Sok najlepiej smakuje schłodzony, z kostkami lodu. Można dodać miętę, aby nadać mu dodatkowego aromatu. Sok z kwiatów czarnego bzu można wykorzystać do przygotowania innych napojów, np. koktajli czy drinków. Owoce czarnego bzu są niskokaloryczne. W 100 g produktu znajdują się zaledwie 73 kalorie oraz 18,4 g węglowodanów, 0,5 g tłuszczów, 0,66 g białka i 7 g błonnika.
