Kiedy przychodzimy do domu zakatarzeni, mamy podwyższoną temperaturę i dreszcze, pierwszą radą jaką dostajemy od najbliższych jest napicie się gorącej herbaty z cytryną. Czy ten napój faktycznie ma właściwości zdrowotne? A może krążące w mediach informacje o tym, że herbata z cytryną powoduje Alzheimera mają w sobie odrobinę prawdy? Przyjrzyjmy się popularnemu napojowi i jego zastosowaniu.
Zdrowotne właściwości herbaty z cytryną
Zestaw gorąca herbata, miód i cytryna jest w wielu polskich domach najpopularniejszym środkiem na przeziębienie i grypę, jednak przekazywany z pokolenia na pokolenie przepis wymaga zmian. Dlaczego? Sama herbata wykazuje wiele właściwości leczniczych. Polifenole zawarte w liściach wspomagają walkę z wirusami, flawonoidy wzmacniają naczynia krwionośne, a teina pobudza. Regularne picie herbaty wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu, oczyszcza organizm z toksyn, a nawet hamuje proces starzenia i zmniejsza ryzyko zachorowania na niektóre rodzaje nowotworów. Nie podlega dyskusji, że picie herbaty podczas przeziębienia i zapobiegawczo ma sens. Napój jest sojusznikiem w walce z bakteriami i wirusami. Dodatkowo gorąca herbata działa rozgrzewająco i idealnie sprawdza się w chłodne wieczory. Wzbogacenie napoju miodem i cytryną z założenia powinno wzmocnić jego działanie lecznicze ale niestety tak nie jest. Zarówno miód jak i cytryna tracą część swoich właściwości w wysokiej temperaturze. W przypadku miodu powyżej 40 stopni rozpadają się i osłabiają enzymy takie jak diastaza i amylaza. W wysokiej temperaturze częściowo rozkłada się też kwas askorbinowy, czyli dobrze nam znana witamina C zawarta w cytrynie. Pora na obalenie kolejnego mitu. Kwaśny owoc, który tak chętnie dodajemy do herbaty nie jest wcale najlepszym źródłem witaminy C. Znacznie większą zawartość kwasu askorbinowego ma kiwi, czarna porzeczka, papryka, brukselka, truskawki czy szpinak. Jeden plasterek cytryny w herbacie, poddany dodatkowo działaniu wysokiej temperatury na pewno nie uchroni nas od przeziębienia.Naukowcy nie potwierdzili że witamina C ma wpływ na zapobieganie przeziębieniom. Można wnioskować, że poprawa odporności po spożywaniu owoców bogatych w kwas askorbinowy oraz suplementowaniu tego składnika to efekt placebo. Wyniki badań różniły się w przypadku osób narażonych na długie przebywanie w niskich temperaturach oraz wysiłek fizyczny. Co ciekawe zauważono też niewielki wpływ kwasu askorbinowego na czas trwania przeziębienia. Wśród dorosłych zażywanie witaminy C skóciło czas trwania choroby o 14% a u dzieci o 8%.Ustaliliśmy już, że herbata z cytryną raczej nie uchroni nas od przeziębienia, a czy ma inne właściwości? Naukowcy z Purdue University z Mario Ferruzim na czele udowodnili, że dodanie do zielonej herbaty soku z cytryny zwiększa przyswajalność związków z grupy katechin. Jedną z najbardziej pożądanych właściwości tych substancji jest szybsza regeneracja organizmu i spowolnienie procesu starzenia.
Czy herbata z cytryną szkodzi zdrowiu?
Spotkaliście się kiedyś z tezą, że herbata z cytryną jest szkodliwa i powoduje Alzhaimera? Takie informacje pojawiły się nie tylko w tabloidach, ale i na części portali internetowych. Wiadomość rozeszła się po sieci błyskawicznie i skłoniła m.in. youtuberów do konfrontacji z mitem. Bohaterem całego zamieszania jest glin, który znajduje się w liściach herbaty. Rośliny z rodzaju kamelia rosną na glebach bogatych w aluminium i czym starsze, tym większa w nich zawartość pierwiastka. Bez obawy, podczas parzenia herbaty glin nie dostaje się do wody, ponieważ jest nierozpuszczalny. Oznacza to, że szkodliwa dla ludzkiego organizmu substancja zostaje w liściach lub fusach. Skąd więc teoria o związku herbaty z cytryną z zachorowaniem na Alzheimera? Kwas cytrynowy zawarty w owocu wiąże glin. W ten sposób powstaje cytrynian glinu faktycznie szkodliwy dla naszego zdrowia. Związek rozpuszcza się w wodzie i jest przyswajalny przez człowieka. Zagrożenie można wyeliminować usuwając pierwsze z zaparzonego naparu liście lub fusy, a dopiero później dodanie cytryny lub soku z cytryny. Wtedy glin nadal pozostaje w liściach i kwas nie ma z czym reagować.
Jak poprawnie przyrządzić herbatę z cytryną
W przygotowaniu odpowiedniej herbaty najważniejszy jest czas oraz temperatura parzenia. Najprostsza w przygotowaniu jest czarna herbata. Zalewamy ją tzw. białym wrzątkiem o temperaturze 95 stopni i wyciągamy liście po 3,5 – 4 minutach. Na 200 ml wody powinniśmy wsypać ok. 1 łyżeczkę suszu. Zieloną herbatę parzymy krócej, czyli ok. 2 minut, aby nie uzyskała gorzkiego posmaku. Zalewamy ją wodą o temperaturze 70-80 stopni. Białej herbaty również nie traktujemy wrzątkiem. Parzymy ją w maksymalnie 80 stopniach. Zostaje nam jeszcze czerwona Pu-erh. Jej przygotowanie jest podobne do herbaty czarnej. Zalewamy ją wodą o temperaturze 90 stopni i możemy parzyć od 3 do 7 minut.
Najważniejsza zasada w przygotowaniu herbaty z cytryną to wyjęcie fusów lub woreczka przed dodaniem kwasu. Ta zasada dotyczy zarówno cytryny w plastrach jak i soku cytrynowego. Cytrynę i miód powinno się dodać do herbaty po lekkim schłodzeniu. Warto zastanowić się też czy sklepowe mieszanki są warte uwagi. Jeśli zawierają cytrynę nie jesteśmy w stanie oddzielić jej od liści. Tak mała ilość nie jest jednak ryzykowna dla naszego zdrowia.
Domowe przepisy na herbatę z cytryną
Ten napój na co dzień gości w polskich domach. Może się wydawać, że nie ma nic prostszego niż zrobienie herbaty z cytryną. A jednak jest kilka przepisów, które zaskoczą Waszych gości i nadają naparowi nowe życie. Na gorące letnie dni idealna propozycja to mrożona herbata z cytryną i miętą. Ta orzeźwiająca opcja bazuje na świeżych składnikach i aromatycznej esencji.
Ice tea z cytryną i miętą
Do jej przygotowania potrzebne będą:
– 3 woreczki herbaty
– cytryna
– pół szklanki cukru
– doniczka mięty
Przygotowanie:
Cytrynę obierz ze skórki, a skórkę zagotuj z odrobiną wody i cukrem, tak aby się roztopił. Od momentu gdy woda zacznie wrzeć gotuj jeszcze 2 minuty. Rondel zdejmij z ognia i umieść w nim porwane listki mięty. Poczekaj aż napój ostygnie. Przecedź wywar przez sitko.
W tym czasie zaparzaj herbatę w 500 ml gorącej wody przez 5 minut. Wyciągnij woreczki. Oba płyny połącz, dodaj 2 szklanki zimnej wody i sok z wyciśniętej cytryny. Schłodź w lodówce. Podawaj z kostkami lodu, plastrem cytryny i listkami mięty do dekoracji. Brzegi szklanki możesz udekorować cukrem trzcinowym lub sypką galaretką, zanurzając zmoczone brzegi szklanki w proszku.
Dwukolorowa herbata z cytryną
Ten napój to nic innego jak tradycyjna herbata z cukrem i cytryną, ale jego wygląd z pewnością zaciekawi zwłaszcza najmłodszych. Dzięki różnicy w gęstościach roztworów (tutaj lekcja chemii dla naszych pociech) udaje się przygotować herbatę warstwową.
Składniki:
– torebka herbaty (lub 2 łyżeczki czarnej herbaty liściastej)
– plasterek cytryny
– 2 łyżeczki cukru
Zalej herbatę wrzątkiem, tak aby otrzymać mocną esencję. W wysokiej przeźroczystej szklance umieść 2 łyżeczki cukru i zalej wrzątkiem do 2/3 wysokości szklanki. Połóż delikatnie plaster cytryny. Bardzo powoli wlewaj przygotowaną esencję herbaty. Możesz wykorzystać do tego łyżeczkę, tak aby dotykała brzegu szklanki. Gdy cytryna wypłynie na górę napoju zaobserwujesz, że herbata ma 2 warstwy.